آینده پژوهی در کسب و کار

سال ها قبل از آنکه اروپائیان استرالیا را کشف کنند، تمام دانشمندان اعتقاد داشتند که قوها سفید هستند. تا اینکه در استرالیا قوهای سیاه دیده شدند.

چند سالی است که بحث آینده پژوهی بسیار مهم و تاثیرگذار است. چرا که دنیای ما آنقدر پیچیده شده است، که حتی مرور تمام گذشته شاید نتواند آنچه در آینده اتفاق میافتد را تصویر کند.

در چند مطلب آینده با سواد اندکم در مورد آینده پژوهی خواهم نوشت. همچنان که من بدنبال مطالب جذاب این حوزه هستم، با معرفی منابع و لینک هایی که در اختیار شما قرار میدهم، بالطبع سعی میکنم تا شما را نیز همراه خود داشته باشم.

خیلی ها وقتی صحبت از آینده پژوهی میشود، بلافاصله میگویند میخواهیم آینده را پیش بینی کنیم. ما در آینده پژوهی قصد داریم تا مسیرهای آینده را تخیل و تفکر کنیم.

تفکر هوشمندانه که برخی نادانی هوشمندانه نیز می گویند.

آینده پژوهی در مورد کاهش ریسک های آینده صحبت میکند. ترکیبی از علوم مختلف شامل: ریاضی، اقتصاد، سیاست، فناوری، استراتژی، کلی را بوجود آورده اند، که علی رغم مطالعه گذشته در مورد آینده نیز سناریو سازی میکند. به گذشته و روند آن تکیه نمیکند چرا که هیچ دستاوردی در طول زمان و در موقعیت های مختلف اثرات یکسانی را نداشته است.

شاید یکی از دلایل اهمیت و تقویت آینده پژوهی نشئت گرفته از جنگ باشد. بعد از جنگ سرد میان دو کشور امریکا و روسیه و در کشاکش بعد از آن، آنچه برای کشورها اهمیت داشت، غافلگیر نشدن در برابر آینده بود. معمولا مهمترین مراکز تحقیقاتی در زمینه آینده پژوهی وابسته به وزارت دفاع اون کشورها بود. در کشور خودمان نیز بیش از هر سازمان دیگری، کتاب و مقاله از بخش نظامی و دفاعی کشور منتشر شده است.

در ادامه با چند تن از معروفترین آینده پژوهان آشنا میشویم.

رای کورزاویل که از معروفترین آینده پژوهان دنیا می باشد و در شرکتی مثل گوگل فعالیت میکند، به تاثیرات فناوری در زندگی انسانها اشاره میکند. او می گوید آنقدر فناوری و انسان با یکدیگر تلفیق می شوند که امکان گذاشتن مرز میان آنها بسیار سخت خواهد بود. در عصر ساپورگها که انسان با فناوری پیچیده عجین شده است، هوشمندی دنیا یک میلیارد بیشتر خواهد بود.

شنیدن و دیدن سخنرانی های کورزاویل در تد بینهایت مهم و تاثیرگذار است. البته کمی ترسناک و قابل تامل که می توانید آنها را از اینجا، اینجا و این لینکمشاهده کنید.

یکی دیگر از افراد به نام در آینده پژوهی آقای وندل بل است. کسی که می گوید غرض از آینده پژوهی کشف، ایجاد و ارزیابی آینده های ممکن، محتمل و مطلوب است.

دنیل فرانکلین دیگر شخص مهم در آینده پژوهی است. او در مورد آینده جهان در سال 2050 نظراتی را مطرح کرده است. نظرات او سه بخش اجتماعی، جمعیت و فناوری را شامل می شود.

او می گوید: جمعیت دنیا در سال 2050 به هشت میلیارد و نهصد میلیون نفر خواهد رسید. عمده افزایش جمعیت نه در کشورهای امریکایی است و نه در کشورهای آسیایی. بلکه این کشورهای آفریقایی هستند که بیشترین افزایش جمعیت را دارند. این میتواند تهدیدی فرصت آمیز باشد. دیگر بحث اشغال نظامی کشورها مطرح نیست. بحثی که اکنون مطرح است اشغال بازارهاست. شهرنشینی در سال 2050 به مرز 70 درصد می رسد. زنان نیمی از فرصتهای کاری را کسب خواهند کرد. و این خود گواه این است که مشاغل به سمت فعالیتهای نرم خواهد رفت. یادگیری، خودانگیزشی، تعامل، هوش هیجانی و سازگارپذیری برخی از مهارتهای نرم است.

آنچه از گذشته مشخص است، نگاه به آینده همواره از دغدغه های آدمیان بوده است. معبد دلفی در یونان که داستان گویی در مورد آینده در آن رواج داشت و دانشمندان از همین نام بعنوان روش دلفی برای استفاده از نظرات خبرگان استفاده کردند. تا مصریان که از ستارگان نشانه هایی را برای آینده ی رود نیل و طغیان آن استفاده می کردند.

در قسمت دوم این نوشته با هم مروی بر مراحل آینده پژوهی خواهیم داشت.