فساد در فوتبال (جای عادل فردوسی پور برای مقابله ی رسانه ای خالی است)

این مقاله به مطالعه درباره فساد درفوتبال جهان در قرن بیست و یکم می پردازد. ازمیان وقایع ورزشی که هرروزه در جهان اتفاق می افتد، مواردی از فساد در ورزش به چشم می خورد اگرچه تعداد زیادی موارد ناشناخته هم در این میان ازچشم می افتد.
هدف این نوشته مطالعه ی فساد درفوتبال جهان است. بدین منظور از اسناد، کتاب ها، مقالات و سایت هایی که به نوعی به فساد درفوتبال دنیا اشاره کرده اند، استفاده کردم.

فساد در فوتبال مسئله ی جدیدی نیست. اولین مدرک فساد یک بازی بین المللی، به بازیکنی مربوط می شود که به سه مورد از رقیبانش دراولین مسابقه تورنمنت بازی های المپیک 388 قبل از میلاد، رشوه داد که درمیان آن ها قهرمان سابق المپیک هم حضور داشت.
نقطه ی همبستگی در ورزش، موفقیت و لذت بردن شرکت کننده و هواداران از تیم می باشد. ورزش یک فعالیت جهانی است که به مخاطب بین المللی اش که با احساسات عجیب نظاره گر آن است سرگرمی و لذت می دهد.
مواردی وجود داشته است که در آن بازیکنان تلاش کرده اند تا از رقیبشان با تقلب امتیاز بگیرند که یکی ازآن ها در طول بازی های المپیک زمستانی 2002 درمسابقات اسکیت بوده است. بطوری که بازیکن کانادایی اذعان کرده بود که عملکرد بی نقصی را به نمایش خواهد گذاشت و قبل از آن که امتیازات وی ثبت شود انتظار کسب مدال طلا را داشت.
بسیاری از شکایات مربوط به فساد در فوتبال را نبایستی زیاد جدی گرفت. چون وقتی ورزشکاران بازی را میبازند همه رابه غیر از خودشان مقصر می دانند.
گاهی اوقات تمایلات و گفته های غلط درمورد حریفان مانند فساد و دوپینگ ممکن است به عنوان بهانه مطرح گردد. بطوری که هنگام مشاهده باخت تیم مورد حمایت هواداران، این اتهامات به سرعت شدت می گیرد.
بطور کلی فساد رفتاری است که عمدتاً توسط ورزشکارانی که از رسیدن به اهدافشان بازمانده اند و یا موفق به کسب پیروزی نشده اند و مانع موفقیت دیگران شده اند، بروز میکند و یا توسط مقامات ورزشی که به طور آگاهانه از امتیازاتشان بصورت تبعیض آمیز در راستای اهداف و تمایلات یک تیم خاص ، اتحادیه و یاورزش رقابتی در تمام سطوح ویا جامعه در بعد بزرگتر استفاده میکنند، اتفاق می افتد.
با نگاهی به گذشته متوجه می شویم که فساد طیف وسیعی از ورزش ها را فراگرفته است که در اغلب کشورها نیز مشاهده می شود. فساد درموقعیتی بروز پیدا می کند که مقام مسئول به همراه باشگاهش و با استفاده از وظیفه ی محوله به وی و به شکل آگاهانه در راستای اهداف سازمان فعالیت هایی را انجام میدهد که شامل تمایل برای امتیاز گرفتن فردی خاص نماینده ی آشنایان، گروه ها و سازمان های دیگر از تیم مقابل برای کسب سود می باشد.
فساد درورزش به شکل رفتاری که توسط ورزشکاران به منظور دستیابی به موفقیت های غیر واقعی مورد نیاز رشته ورزشی و در جهت پیروزی است بروز پیدا می کند و همچنین برای محرومین از رقابت ها و کسب مجوز برای برنده شدن تیم مقابل و یا توسط مقامات رسمی ورزشی که از اختیاراتشان در راستای
تبعیض در اهداف و ارزش های اخلاقی تیم ها ، سازمان ها و ورزش های رقابتی به شکل عام و در جامعه به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرد.

انواع فساد در فوتبال :

فساد رقابتی که به موجب آن حامی و گیرنده رشوه ها میتوانند مقامات ورزشی و غیر ورزشی ها باشند. مانند داوران ، ورزشکاران و مقامات.
فساد غیر رقابتی که به وسیله اشخاص و مقامات ورزشی تصمیم گرفته میشود )که از این پس فساد مدیریتی گفته میشود. در موارد خاص برای رقابت های ویژه، برای حقوقی ویژه به عنوان مثال، پخش تلویزیونی( نامزدی برای یک موقعیت (افتخاری)، ماموریت برای ساخت و ساز اماکن و استادیوم های ورزشی.

اگرچه مشابهاتی بین علت فساد و سایر رفتار غیر قانونی چون دوپینگ و راه های آن وجود دارد، ولی هنوز بهتر است این ها را جدا کنیم. مفهوم فساد انواع مختلفی دارد که نیازمند تحلیل است.
در ارتباط با تخصیص حقوق برای بازاریابی تلوزیونی مسابقات فوتبال جام جهانی 2002 و 2006 ، ادعاهایی در خصوص رشوه دادن به مقامات انجمن مطرح گردید که این ها هیچگونه مبنای قانونی ندارند.
موارد مورد بحث در اینجا شامل فساد در ورزش برای دستیابی به منصب خاص تخصیص تلویزیونی و حقوق دیگر و بستن قرارداد های جدید که تاچندی پیش غیرقابل تصور بود، میباشد.
به نظر میرسد امری که تابه حال اتفاق نیفتاده بود محقق شد و کل حیطه ورزش تحت تاثیر فساد خواهد بود به همین دلیل جمع بندی فوق این ادعا را تایید میکند.

تنها به همین دلیل رده بندی از فساد که در بالا ذکر شد می تواند این ادعا را تایید کند.در مورد وسعت فساد در ورزش، این را نیز بایستی ذکر
کرد که میزان و وسعت آن به تعاریف نقل شده بستگی دارد.همانطور که دربالا بیان گردید این یک مشکل سوال برانگیز است. همچنین این را هم باید در نظر گرفت که این موارد شناخته شده، نشان دهنده ی نوک قله یخ است.
در کشورهای صنعتی مانند آلمان ، 5 % از بیشتر موارد فساد به روشنی آورده شده است. مشکل فساد در ورزش یک مشکل بزرگ است که فراتر از ابعاد فساد در حیطه ی تلاش انسانی است.
علی رقم تمامی مشکلات، موضوع دیگر حصول اطمینان از بررسی کمیت میزان فساد غیر ورزشی است.
همانند بسیاری از رویداد های ورزشی که هرروزه در سرتاسر دنیا وجود دارد مواردی از فساد در ورزش رامیتوان مشاهده کرد، که این درصد قابل توجهی از موارد ناشناخته را در بر میگیرد. در اواخر سال 1990 هم فساد گسترده ای در Ioc کشف شد که میتواند به آن وابسته باشد
پس از تحقیقات داخلی، فقط 10 % از اعضای Ioc مجازات شدند.

کاهش درجه ی آزادی اختیاری یک اقدام ضد فساد کار آمد برای دیگر رشته های ورزش میباشد. به عنوان مثال در فوتبال که همیشه همراه با فساد در بخش های داوری وجود دارد مواردی از :
کاهش میزان اختیارات می تواند معیار ضد فساد موثری در دیگر مقررات ورزشی باشد. به عنوان مثال در فوتبال که همیشه با فساد در مورد داوران همراه بوده است قدم هایی برای اینکه داوران تصمیمات عینی تری بگیرند برداشته شده است.

شامل ثبت الکتریکی امتیازات بازی، سیستم های سه بعدی و زیر نظر داشتن رفتار داور از طریق مرور ویدیویی. کنترل دقیق(کشف و تعقیب) و افزایش مجازات به منظور تاثیر بر احتمال بروز فساد و نتیجه ی تصمیمات و هدایت آن ها به سمت رفتار صحیح می باشد.

اتصال بین سیستم کنترل و مقدار مجازات از یک سو و فساد از سوی دیگر میتواند کمی پیچیده تر از ابتدا به نظر برسد.

موفقیت در مبارزه با فساد بستگی به میزان اقدامات عملی صورت گرفته دارد.
شرط بندی در فوتبال ایران تبدیل به یک شغل شده است. دولت در کشور ما متصدی فوتبال است و تمامی تلاش آن در رقابت ها این است که پست های دیگر حکومتی را تصاحب کرده و تنها چیزی که به مردم میرسد بازی و تماشای فوتبال است.

برطبق تحقیقات وسیع صورت گرفته در ورزش، فساد در ورزش ایران بخصوص فوتبال کمتر مورد مطالعه قرار گرفته است. در شرایط فعلی ورزش ایران به خصوص فوتبال، مبارزه با فساد در ورزش ستودنی است و ورزش و مردم بایستی از این امر خشنود باشند چون سهم قابل توجه لایه های فساد در فوتبال ایران انباشته شده است.

بنابراین میزان بالایی از فساد در فوتبال وجود دارد که با برنامه های کوتاه مدت حل شدنی نیست.

مقابله با مسأله ی فساد مشکلی عمده برای دست اندرکاران ورزشی می باشد.

گفتمان در حال ظهور با موضوع فساد در فوتبال فقط بوسیله رسانه ها و منابع قوی تر و در راستای مبارزه با فساد اجتماعی ، محقق می شود.

فساد تاثیر عمده ای بر تماشاگران حرفه ای و تلوزیونی و حامیان می گذارد. مثال آن هم فوتبال سری a ، b و c ایتالیا می باشد.این رسوایی در دوم می 2006 توسط پلیس ایتالیا بر ملا گردید که این شامل تیم های یوونتوس و فیورنتینا و لاتزیو و رجینا و شماری از تیم های دیگر هم می شد.

فساد تماشاگران را از حوزه رقابت کنار زده و به سمت تلوزیون هدایت می کند و از دادن پول به حامیان مالی جلوگیری می کند.در بین رقابت های فوتبال که هر روز در دنیا برگزار میگردد مواردی از فساد به شکل ثابت مشاهده میگردد.

دسته بندی فساد در فوتبال دو بخش می باشد:

نخست فساد، فساد رقابتی است که گریبان داوران را گرفته است. در این مورد ورزشکاران و کار آموزان کم تر درگیرند.
مورد دوم فساد مدیران می باشد. به دلیل وجود رشوه های مالی فراوان برای افراد، رشوه دهندگان بایستی انتظار پرداخت پول متناسب با میزان پیروزی ها را داشته باشند. بنابراین فقط ورزش هایی مورد هجوم فساد قرار می گیرد که منابع درآمدی قابل توجهی مانند فوتبال داشته باشد.
به دلیل وجود رانت های اقتصادی فراوان در دراز مدت نیاز به اعمال محدودیت های اقتصادی بیشتر است. در این میان فقط تصمیمات ساده ،شفاف و قابل فهم که تحت کنترل فرد باشد از حیطه فساد به دور است.
این مهم با جمع آوری مدارک مهم از فرآیندهای تصمیم گیری، نظارت بر نهادهای اجرایی و اداری و توسط گروهی که از قبل تعیین می گردد و یا بخش های حسابرسی برای نظارت بر کارکنان و افزایش کنترل و وضع مجازات های سخت تر بدست می آید.به علاوه محرومیت از ورزش و همچنین اعمال جریمه ی سنگین تر در حال آزمایش می باشد.
مقامات ورزشی ایران بایستی برای ریشه کن کردن فساد در فوتبال تلاش کنند.بازیکنان هم بایستی در کنار آگاهی از مقررات، شرط بندی، رشوه و مواد نیروزا از خطراتی که فوتبال را تهدید می کند آگاهی داشته باشند.
یکی از موارد مهم در ورزش، آگاهی عمومی و شخصی بازیکنان تحت حمایت کارکنان، مقامات و افراد وابسته می باشد. بازیکنان و تمامی اهالی فوتبالی بایستی از ماهیت تهدیدات و مجازات های در نظر گرفته شده آگاهی داشته باشند و در صورت نیاز به اقدامی فوری اتحاد را در نظر بگیرند.
بایستی این پیام قوی را به تمامی اهالی فوتبالی اعم از مقام، مربی وبازیکن بدهیم. بازیکنان و مقامات در قبال تعهداتشان به شکل یکسان بایستی در موضوع مبارزه با فساد دست به کار شوند که اطلاع در خصوص گزارش های نادرست را هم شامل میشود.

بررسی و مطالعه صحیح برای ایجاد و حفظ اتحاد و انسجام در فوتبال و بالا بردن آگاهی عمومی امری ضروری است.یک روند آموزشی موثر شامل نقش اشخاص متصدی امور ورزش، واحدهای مبارزه با فساد و بازیکنان و مقامات انجمن می باشد. به عبارت دیگر بایستی چنان دانش نهادینه شود تا دیگر بهانه ای برای پیروی نکردن نماند.
به منظور ارایه یک تحلیل منطقی از اقداماتی که در راستای مبارزه با فساد صورت گرفته، اول مسأله اقتصادی مطرح است که بر اساس آن فساد زمانی شکل می گیرد که رشوه گیرنده و رشوه دهنده پتانسیل آن را به شکل بالقوه داشته باشند و طبق یک ارزیابی انجام گرفته، برای غلبه بر فساد اتحاد فزاینده بایستی جایگزین رفتارهای جا افتاده شود.

امیدوارم شاهد کاهش فساد در فوتبال، به خصوص کاهش فساد در فوتبال پایه باشیم و قدر استعدادهای ناب فوتبال ایران را بدانیم. قدر مربیان با استعداد را بیشتر بدانیم که آنها هستند که آینده فرزندان ما را می سازند.

من سعید رنجبر هستم مربی رسمی فدراسیون فوتبال، در سال ۹۹ باشگاه و مدرسه فوتبال خود را به طور رسمی راه اندازی خواهم کرد. باشگاه و مدرسه فوتبال درفک قطعا یکی از بهترین باشگاه های استان البرز و کشور خواهد بود.

اگر شما هم می خواهید فرزندان با استعداد خود را به خوبی آموزش دهید و مسیر پیشرفتشان را هموارتر کنید، خوشحال میشوم به ما اعتماد کنید و این مسیر پر فراز و نشیب را همراه ما باشید.

برای ثبت نام در باشگاه و آکادمی درفک ما می توانید با شماره زیر تماس بگیرید؛ ۰۹۱۹۳۶۳۱۰۹۸